10 Μάιου 2015 - «Η κόλαση της φρενήρους απάθειας»

10 Μάιου 2015

«Η κόλαση της φρενήρους απάθειας»

Ο Νίτσε σημείωσε πως η πραγματική δυσκολία μας είναι ότι, μαζί με τον φόβο για τον  άνθρωπο, έχουμε χάσει την αγάπη για τον άνθρωπο, την επιβεβαίωσή του ανθρώπου και την θέληση του ανθρώπου. Ο άνθρωπος αισθάνεται ότι η κληρονομούμενη βάση της ικανότητάς μας για θέληση και απόφαση, η πίστη του στην ικανότητά του να επηρεάζει το τι συμβαίνει σε αυτόν, έχει αμετάκλητα καταστραφεί. Επίσης, είναι ειρωνικό αν όχι και τραγικό ότι,  σε αυτόν τον δήθεν θαυμαστό αιώνα, στoν οποίo η δύναμη έχει αυξηθεί τόσο πολύ με την ανάπτυξη της τεχνολογίας και όπου είναι τόσο απαραίτητο να παρθούν οι αναγκαίες αποφάσεις με τις οποίες θα κριθεί  το μέλλον της ανθρωπότητας, παρατηρούμε την έλλειψη ενός σταθερού θεμελίου στο οποίο μπορούμε να βασίσουμε το θέλω μας.

Αυτή η έλλειψη αποτελεί τον κεντρικό πυρήνα της «νεύρωσης» του σύγχρονου ανθρώπου. Η έλλειψη θέλησης είναι κάτι παραπάνω από ένα απλό ηθικό πρόβλημα. Συχνά ο άνθρωπος πιστεύει ότι, ακόμη και αν πρόβαλε το θέλω του,  οι πράξεις του θα έπεφταν στο κενό. Είναι αυτή η εσωτερική εμπειρία της ανικανότητας, αυτή η αντίφαση στη βούλησή του, που αποτελεί το κρίσιμο πρόβλημά μας. Όπως λέει ο Ρόμπερτ Λαίνγκ, είμαστε παγιδευμένοι «σε μια κόλαση της φρενήρους απάθειας». Αυτή η απάθεια αποτελεί την  υπονόμευση της δυνατότητάς του να νιώσει τον εαυτό του υπεύθυνο.

Η ελευθερία της βούλησης επιβάλλει μια τεράστια ευθύνη σε κάθε ανθρώπινη ύπαρξη. Με την ελευθερία έρχεται η ευθύνη. Ένα πρόσωπο που δεν θέλει είναι κάποιος που δεν θέλει να ωριμάσει, ένα πρόσωπο που δεν θέλει να αναλάβει το βάρος του εαυτού του, κάτι που είναι μια τρομακτική προοπτική για τον ίδιο. Ολοένα και περισσότερο οι άνθρωποι επιθυμούν να αποφεύγουν την ευθύνη της ζωής τους, πιστεύοντας πως η ζωή τους καθορίζεται από εξωτερικούς παράγοντες, υπάρχουσες κρυμμένες εξουσίες-θείες και κοσμικές. Έτσι μεταθέτουν την ευθύνη του εαυτού τους σε τσαρλατάνους που θα τους πουν τι πρέπει να κάνουν ή δικαιολογούν τις πράξεις τους, λέγοντας πως είναι θύματα των παρορμήσεών τους.

Γιατί πολλοί άνθρωποι δεν θέλουν να «δουλέψουν», ώστε να βρουν λύση στα προβλήματά τους και να προχωρήσουν την ζωή τους; Γιατί επιμένουν σε μια δυσάρεστη σχέση και άλλες καταστάσεις; Φαίνεται πως οι άνθρωποι αγωνιούν να βελτιώσουν τις εξωτερικές συνθήκες της ζωής τους, αλλά δεν θέλουν να βελτιώσουν τον εαυτόν τους˙ δεν θέλουν να αποδεχθούν ποιοι πραγματικά είναι. Έτσι, παραμένουν δέσμιοι  σε έναν τρόπο ζωής που είναι στάσιμος και ουσιαστικά χωρίς νόημα. Ξέρουν πως η αλλαγή καθοδηγεί στο άγνωστο, και οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι το άγνωστο μπορεί να είναι πολύ περισσότερο επίπονο και απογοητευτικό από αυτό που ήδη βιώνουν.

Για αυτό είναι δύσκολο να επιλέξουμε να αποδεχθούμε το θέλημα του Θεού· η θέληση να αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου εξ όλης της καρδίας σου και εξ όλης της ψυχής σου και εξ όλης της διανοίας σου και εξ όλης της ισχύος σου^˙ η θέληση να εισέλθεις σε θείο έρωτα. Μα, η αγάπη και ο έρως μάς κατευθύνουν στο μυστήριο της αγνωσίας, “όπου συναπτόμαστε προς τις άρρητες και άγνωστες αλήθειες, αρρήτως και αγνώστως, σ’ αυτή την ένωση που είναι ανώτερη από τη λογική και νοερή μας δύναμη και ενέργεια” (Αγ. Διονύσιος ο Αεροπαγίτης).

ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ